ग्यासको छैन चिन्ता ! न किन्नुपर्छ, न सकिने डर (भिडियो)

ललितपुरको महालक्ष्मी नगरपालिका–२ का बासिन्दा खाना पकाउने ग्यासको बारेमा कुनै चिन्ता लिँदैनन् । किनकी नगरपालिकाको वडा नम्बर ८ लुभु र २ इमाडोलका बासिन्दाहरु प्राकृतिक ग्यासमा खाना पकाउँछन्।

लुभुकी रिता तामाङ भूकम्पपछि आफूहरुले प्राकृतिक ग्यासमा नै खाना बनाउन थालेको बताउँछिन् । उनले भनिन्, “भूकम्पपछि हामीले बिहान–बेलुकीको खाना बनाउने गरेका छौँ। नाकाबन्दीका बेला त करिब सय घरपरिवार यही प्राकृतिक ग्यासमा भर पर्ने गरेका थियौं ।”

प्राकृतिक रुपमै ग्यास उपलब्ध भएपछि स्थानीय मिलेर ओदान लगाएर चुलो बनाएका छन् । एक पटकमा चार परिवारको खाना पाक्ने भएकोले त्यहाँ वरपर बस्नेहरु दैनिक खाना बनाउनका लागि पालो कुरेर बस्ने गरेका छन् ।

भूकम्पअघि ग्यास बलेको ठाउँमा आएर मानिसहरु आगो ताप्ने गर्थे तर भूकम्पपछि र नाकाबन्दीमा भने ग्यासको सदुपयोग हुन थालेको हो ।

नाकाबन्दीका समयमा धेरै घरपरिवारले सो प्राकृतिक ग्यासबाट खाना बनाएको स्थानीय प्रेम मल्लले बताए। उनका अनुसार सो स्थानमा ग्यास देखिन थालेको करिब ७ वर्ष भइसक्यो। “कहिल्यै पनि ननिभ्ने आगोको ज्वाला एक झर पानीसम्म खप्ने गरेको छ । भेल नै बग्ने पानी आयो भने निभ्छ तर पानी रोकिएपछि कसैले सलाई कोरेर लगाएमा पुनः ग्यास बल्न थाल्छ,” उनले भने।

भूकम्पअघि नै महालक्ष्मी नगरपालिकाका तीन वटा वडा (वडा नम्बर ८ लुभु, वडा नम्बर २ इमाडोल र वडा नम्बर ५ टिकाथली) मा प्राकृतिक ग्यास देखिएको थियो । तर, अहिलेसम्म पनि त्यहाँबाट व्यावसायिक रुपमा ग्यास उत्पादन हुन सकेको छैन ।

तीनवटै वडामा रहेको प्राकृतिक ग्यासको उत्खनन्, प्रशोधन र बिक्रीवितरणबारे अध्ययन भइरहेको महालक्ष्मी नगरपालिकाका मेयर रामेश्वर श्रेष्ठले बताए । उनका अनुसार ५ नम्बर वडा टीकाथलीमा भने खानी तथा भूगर्भ विभागले सिल गरेको छ। बाँकी दुई स्थानमा भने स्थानीयले एलपी ग्यासको विकल्पको रुपमा काम चलाइरहेका छन् ।

“हामी तीनै स्थानमा रहेको प्राकृतिक ग्यासको अध्ययनका लागि काम गरिरहेका छौँ । एक पटक जापानी सहयोग नियोग (जाइका) र कोरियाका प्राविधिक टोलीलाई पनि देखाएका थियौँ । उनीहरुले केही अध्ययन अगाडि बढाएपछि त्यत्तिकै रोके,” मेयर श्रेष्ठले भने ।

उनका अनुसार हाल खानी तथा भूगर्भ विभागले तीनवटै वडामा रहेको प्राकृतिक ग्यासहरुको बारेमा अध्ययन गरिरहेको छ । तर विभागले सो प्राकृतिक ग्यासको उत्खनन् र रिफाइनका लागि लाग्ने लगानी ग्यास बिक्रीबाट नउठ्ने बताएको छ ।

नगरपालिकाले भने विभाग र नगरपालिकाको संयुक्त लगानीमा ती स्थानहरुको उत्खनन गरी पाइपमार्फत् स्थानीय जनताको घरमा पुर्याउनका लागि प्रस्ताव अगाडि सारेको मेयर श्रेष्ठले जानकारी दिए । कम्तीमा पनि प्रतिवडा १०० परिवारलाई पाइपमार्फत् ग्यास उपलब्ध गराउन सकिने उनको भनाइ छ।